0 - 1 Yaş Dönemi Bebekte Beslenme

Yeni doğan bebek için en ideal besin anne sütüdür. . Çocuklar, 2 yaşına kadar emzirilmelidir. Anne sütü bebeğin tüm besin ihtiyacını ilk 6 ay tamamen karşılar. Bu süre içinde başka ek besine ihtiyaç yoktur. Altıncı aydan sonra, anne sütü alan bebeklere ek gıdalar başlanmalıdır. Bebeğin yalnızca anne sütüyle beslendiği bu dönemde, su kaybına yol açan hastalık halleri dışında su verilmesine de ihtiyacı yoktur. Eğer, ishal gibi mutlaka su verilmesi gereken bir durum söz konusuysa, kaynamış soğumuş su verilmelidir.

Beslenmenin yeterli olduğu, çocuğun ayına uygun gereken kiloyu almasıyla anlaşılır. Bu nedenle çocuğunuzu düzenli aralıklarla sağlık kontrollerine getiriniz. Aile hekimliği birimlerinde büyüme takipleri persentil (büyüme) grafikleriyle yapılmaktadır.

Altıncı aydan sonra, anne sütü alan çocuklara ek gıdalar başlanmalıdır. Anne sütü 6. aydan sonra çocuğun artan gereksinimlerinin tamamını karşılayamaz, uygun şekilde ek gıdalara başlamalıdır.

Anne Sütü Alan Çocuklarda Ek Gıdalara Geçiş

İlk 6 ay sadece anne sütü

6. ayı dolunca (ilk başlanacak ek gıda yoğurttur)

·         Anne sütü

·         Yoğurt

·         Meyve suyu (taze sıkılmış elma veya şeftali ile başlayın)

·         sebze çorbası

·         Yumurta sarısı (katı kaynamış, 1 çay kaşığı ile başlayın)

·         Pekmez (1 çay kaşığı, taze meyve suyu ile birlikte)

7. ayı dolunca

·         Anne sütü

·         Yumurta sarısı (tam)

·         Pirinç, pirinç unu, sütlü mama

·         Taze meyve suyu veya meyve püresi

·         Yoğurt

·         Et (tavuk eti, balık eti, dana eti)

·         Sebze püre veya sebze çorba(tuz kullanmayın, 1 tatlı kaşığı sıvı yağ ilave edin)

·         Pekmez (1 tatlı kaşığı, taze meyve suyu ile birlikte)

8. ayı dolunca

·         Anne sütü

·         Kıymalı, sebzeli iyi ezilmiş ev yemekleri

·         Kahvaltıda; katı kaynamış tam yumurta veya pastörize peynir veya kaynamış sütten yapılmış beyaz peynir (akşamdan suya konularak tuzu alınmış). Kahvaltıyı ekmek içi ve sütle birlikte verin.

·         Kurubaklagil(kuru fasulye, nohut, mercimek) çorbaları veya ezmeleri

·         Taze meyve suyu veya meyve püresi,

·         Pekmez (1 tatlı kaşığı, taze meyve suyu ile birlikte)

·         Süt veya yoğurt (günde toplam 500 ml.)

9. ayı dolunca : Çocuk uygun kaşık, çatal kullanarak aile sofrasına oturabilir. Çocuğun günlük menüsünde aşağıdakiler mutlaka olmalıdır. Bu besin gruplarını içeren menü, okul öncesi dönemdeki çocuklarda da uygulanabilecek iyi bir örnektir.

·         Anne sütü (2 yaşına kadar)

·         Kahvaltıda; katı kaynamış tam yumurta veya pastörize peynir veya kaynamış sütten yapılmış beyaz peynir (akşamdan suya konularak tuzu alınmış). Kahvaltıyı ekmek içi ve sütle birlikte verin.

·         Ev yemekleri

·         Tarhana, mercimek çorbası, unlu ve yoğurtlu çorbalar

·         Süt ve yoğurt (günde toplam 500 ml.)

·         Etler (tavuk eti, balık eti, dana eti)

·         Mevsim meyveleri veya taze meyve suyu

**Çocuğun bir günlük menüsünde, ayına uygun olarak, yukarıda belirtilen besinlerin hepsinden mutlaka bulunmalıdır.

1 yaşından önce yemeklere tuz ve şeker ilavesi yapılmamalıdır. 1 yaşına gelmiş çocuğun yemekleri iyotlu tuz (ailede herkesin yediği yemekler) ile pişirilmelidir. Tuz yemek piştikten sonra konmalıdır.

Anne sütünü saklama koşulları

• Sağılan anne sütü temiz bir cam kapta (kapağı ve cam şişesi 5 dakika süreyle kaynatılmış)

  1. Buzdolabı rafında (+ 4 derecede) 72 saat

  2. Tek kapılı buzdolabının buzluğunda (-7 ile -2 derecede) 3 hafta

  3. İki kapılı buzdolabının buzluğunda (yaklaşık -18 derecede) 3 ay

  4. Derin dondurucuda (-18 derecenin altında) 6 ay saklanabilir.

• Gerektiği zaman anne sütünün bulunduğu cam kap, sıcak bir su içine konularak ısıtılıp bebeğe verilebilir.

Ek Besin Verilirken Nelere Dikkat Edilmelidir ?

• Ek besinler verilirken emzirmeye mutlaka devam edilmelidir.

• Boğazına kaçma riskini en aza indirgemek için beslenme sırasında bebeğin başının altına yastık konularak dik tutulmalıdır.

• Besinler bebeğe tatlı kaşığı ya da fincan ile verilmeli, biberon kullanılmamalıdır.

• Ek beslenmeye her zaman tek bir gıda çeşidi ile başlanmalıdır.

• İlk kez verilecek diğer gıdalara en az üç gün, tercihen yedi gün arayla başlanmalıdır. Böylece bebeğin yeni besine alışması için zaman tanınmış olur ve allerjik reaksiyon gelişirse hangi besinden kaynaklandığı anlaşılabilir.

• Bebek ek besin aldıktan sonra allerjik reaksiyon gösterirse besin kesilmeli, tekrar başlamak için hekime danışılmalıdır.

• Ek besinler her zaman çok az miktarda verilmeye başlanmalı, miktar yavaş yavaş artırılmalıdır.

• Yeni başlanacak besinler bebek açken verilmelidir.

• Bebek istemediği besinleri yemesi için zorlanmamalı, 1-2 gün sonra tekrar denenmelidir.

• Bebek yeni başlanılan ek gıdayı almazsa, sevdiği başka bir ek gıda ile karıştırılarak verilebilir.

• Bebeğe verilecek besinler gıda hijyenine uygun olarak hazırlanmalıdır. Bebeğe besinler verileceği zaman eller yıkanmalıdır. Kullanılan su ve gereçler temiz olmalıdır.

• Bebeğe verilecek ek gıdalar doğal ve taze ürünler kullanılarak hazırlanmalıdır.

• Konserve, dondurulmuş yiyecekler, katkı maddesi içeren hazır besinler (çorba, puding, yoğurt, meyve suları vb.) verilmemelidir.

• Ek besinler bebeğin bir öğünde tüketebileceği miktarda hazırlanmalıdır.

• Bebeğe verilecek yemekler yağda kızartılmamalıdır.

• Yemeğe tuz ve şeker eklenmemeli, acı ve baharat koyulmamalıdır.

• 1 yaşına gelmiş çocuğun yemeklerinde iyotlu tuz kullanılmalıdır(tuz yemeğin pişmesine yakın konmalıdır).

• Yemeklerin yalnızca suyundan değil, taneli kısımları da verilmelidir.

• Çocuğa verilen su 1 yaşına kadar kaynatılıp, soğutularak verilmelidir.

• İnek sütü pastörize olmalıdır. Eğer pastörize süt bulunamıyorsa, süt süzülür sonra ateşe konur. Kabarıncaya kadar beklenir. Kabarınca 5 dakika karıştırılarak kaynatılır.